Kolonoskopia jest badaniem endoskopowym dolnego odcinka przewodu pokarmowego, obejmujące końcowy odcinek jelita cienkiego oraz całe jelito grube (kątnice, wstępnice, poprzecznicę, zstępnicę i esicę oraz odbytnicę). Kolonoskopia jest uznawana za najdokładniejsze badanie jelita grubego, umożliwiając nie tylko badanie obrazowe, ale i pobranie materiału na badanie histologiczne, co pomaga w ustaleniu rozpoznania i rozpoczęcie skutecznego leczenia.
Kolonoskopia to badanie jelita grubego, które przeprowadza się przy użyciu endoskopu, a dokładnie kolonoskopu. Aparat do wykonania kolonoskopii składa się z elastycznej rurki zakończonej kamerą, źródłem światła oraz dodatkowym kanałem do wprowadzania drobnych narzędzi, którymi można pobrać wycinki lub wykonać zabiegi.
Kolonoskop jest narzędziem elastycznym, które za pomocą systemu sterowania lekarz może odchylać w dowolnym kierunku, umożliwiając dokładne oglądanie tkanek. Ponadto elastyczność kolonoskopu umożliwia łagodne wprowadzanie instrumentu. Rozwój techniki sprawił, że nowoczesne endoskopy są mniejsze, bardziej elastyczne i dają obraz wyższej jakości, co dla pacjentów oznacza większy komfort badania, a także wiarygodność wyniku.
Kolonoskopię wykonuje się na podstawie skierowanie lekarskiego. Badania przeprowadzone są w celu:
Dokładne wskazania do kolonoskopii opisano poniżej.
Badanie odbywa się po przygotowaniu – oczyszczeniu jelita. Kolonoskop wprowadzany jest przez odbyt do jelita grubego. W celu dokładnego zbadania jelita grubego, w trakcie kolonoskopii używane jest powietrze, które rozprostowując fałdy jelita grubego umożliwia dokładną obserwację. W przypadku stwierdzenia zmian zapalnych, zmian nowotworowych lub innych wskazań, podczas kolonoskopii mogą zostać:
Kolonoskopia jest skutecznym i dokładnym badaniem, dzięki któremu można wykryć szereg nieprawidłowości w dolnym odcinku układu pokarmowego i zastosować efektywne leczenie. Kolonoskopia umożliwia również profilaktykę raka jelita grubego, a jej wykonywanie w ramach Programu Badań Przesiewowych znacząco redukuje ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, umożliwiając rozpoznanie zmian nowotworowych w etapie przedrakowym (tzw. polipów).
Badania kolonoskopowe można podzielić według wskazań na cztery kategorie, do których zaliczamy kolonoskopię diagnostyczną, terapeutyczną, nadzorczą oraz przesiewową (profilaktyczną).
Wskazaniami do kolonoskopii diagnostycznej, przeprowadzanej w celu rozpoznania schorzeń dolnego odcinka układu pokarmowego, są:
Wskazaniem do wykonania kolonoskopii terapeutycznej, która umożliwia usunięcie i pobranie tkanek (na badania histopatologiczne), jak i tamowanie krwawień, są:
Wskazania do wykonania kolonoskopii nadzorczej, a więc badania wykonywanego okresowo w określonych, podanych niżej sytuacjach klinicznych są:
Wskazaniem do wykonania kolonoskopii profilaktyczna, której celem jest aktywne poszukiwanie stanów przedrakowych lub raka jelita grubego w okresie bez objawów klinicznych, są:
Wykonanie kolonoskopii nie zawsze jest możliwe, ponieważ jest to badanie obciążające chorego. Przeciwwskazaniami do jej przeprowadzenia są:
Przygotowanie do badania stanowi kluczowy element badania i bardzo istotnie wpływa na wynik. Przygotowanie jelita ocenia endoskopista w czasie badania, wpisując ocenę w skali bostońskiej. W przypadku niedostatecznego przygotowania badanie może zostać uznane za niediagnostyczne i wymaga powtórzenia.
Około 3-5 dni przed kolonoskopią należy wprowadzić dietę ubogoresztkową, co oznacza, że przed badaniem nie należy spożywać owoców pestkowych (np. Kiwi, truskawki, winogrona), pieczywa z ziarnami, musli, siemienia lnianego, maku czy sezamu.
W dniu poprzedzającym badanie należy stosować dietę ubogoresztkową – ostatni posiłek (płynny, np. zupę) pacjent może zjeść około 13.
Konieczne jest również dokładne oczyszczenie. W tym celu stosuje się specjalne preparaty przeczyszczające (o dużej objętości 3-4 litrów lub mniejszej 1-2 litry, w których należy dodatkowo wypić 2-3 litry wody). Odpowiedni lek do przygotowania do kolonoskopii zalecany jest przez lekarza prowadzącego i wydawany na receptę. Lek należy przyjąć zgodnie z instrukcją znajdującą się w opakowaniu.
Jeśli przygotowanie do badania wzbudza niepewność, zapraszamy na konsultację lekarską przed badaniem, gdzie lekarz ustali odpowiedni schemat przygotowania, przepisze lek przygotowujący do badania oraz, jeśli konieczne, zmodyfikuje przyjmowanie stałych leków w okresie okołozabiegowym.
Kolonoskopia jest badaniem inwazyjnym, jednak częstość występowania powikłań, szczególnie dla kolonoskopii diagnostycznej, nadzorczej i profilaktycznej jest mała i wynosi poniżej 0,1 % dla perforacji ściany jelita (najczęściej esicy). Kolonoskopia zabiegowa, związana z pobieraniem i usuwaniem tkanek, jest związana z nieco większym ryzykiem. W przypadku polipektomii usuwania polipów jelita grubego, mogą wystąpić następujące powikłania: krwawienie po polipektomii (do 1% zabiegów, zazwyczaj leczone endoskopowo w trakcie tego samego zabiegu) oraz perforacja ściany jelita (do 0,1% zabiegów). Z uwagi na znane czynniki ryzyka powikłań, część zabiegów usuwania polipów jelita grubego może być wykonywana jedynie w warunkach szpitalnych, co zwiększa bezpieczeństwo pacjenta.
Samo badanie może nie być przyjemne, z uwagi na ruch endoskopu oraz używanie powietrza w trakcie zabiegu do lepszej obserwacji ścian jelita grubego. Z tego powodu część pacjentów decyduje się na znieczulenie – przebiegające jako analgosedacja dożylna.
Ponadto, podczas badania może się okazać, że trzeba pobrać wycinki tkanek do dalszych badań albo usunąć polipy. Zabiegi te nie sprawiają bólu, ponieważ wnętrze jelita nie jest unerwione czuciowo, dlatego drobne zabiegi nie wymagają znieczulenia, jeśli znieczulenie nie było stosowane podczas badania.
Centrum Medyczne INTER-MED
ul. 1 Maja 27
42-217
Częstochowa
-1627906863.png)
-1627908340.png)
-1628168102.png)
-1627909841.png)
-1627910481.png)